Het groene paradijs en Queen Elizabeth NP

Wat gaat de tijd toch snel hier. De laatste week van de TBA cursus is
alweer bijna aangebroken en in de tussentijd een hele hoop beleefd.
Kibale NP is nog steeds een groen paradijsje en we leren een hoop over
de tropische ecologie in praktijk. Op moment van schrijven (zondag 22
juli, en weet niet wanneer dit online gaat komen) zijn we allemaal
volop in de weer met onze groepsprojecten hier in Kibale.

Echter na het vorige verhaaltje zijn we dus eerst een aantal dagen
naar Queen Elizabeth National Park geweest wat ten zuid-westen ligt
van Kibale. Het is zo’n 4 uur rijden vanaf het field station met de 2
TBA landrovers en minibusje en op de heenweg was dat vooral via
binnendoor wegen waar alle kinderen blijven roepen “How are you
Mzungu?” (wat trouwens best vreemd is in de wetenschap dat de helft
van de studenten zelf uit Afrika komt) en je overal bananenbomen ziet
en mannetjes op oude fietsen helemaal volgestapeld met bananen.
Gestopt in Kasese om wat inkopen te doen bij plaatselijke supermarkt
en lunchbreak op de evenaar waar iedereen natuurlijk even moest
poseren naast één van de bekende Equator cirkels. Bij aankomst was
daar een Ugandeze basisschool de portretfoto’s aan het maken van alle
leerlingen, dus voor velen toch wel een bijzondere plek. Opmerkelijk
genoeg was ons tripje naar t zuiden direct een klimaatsverandering.
Hier in Kibale NP zitten we op zo’n 1500 meter hoogte en in de bossen,
dus is het relatief koel. ’s Nachts kan je je lange broek en trui goed
hebben wat eigenlijk ook wel fijn is wat maakt slapen ’s nachts een
stuk gemakkelijker. De evenaar en Queen Elizabeth NP liggen een stuk
lager en is vooral savanne, dus een stuk droger en vooral een stuk
warmer. Flinke omschakeling en niet altijd even prettig.

In QENP verbleven we in een hostel in het Mweya kamp wat een soort
schiereiland is in t midden van t park en dus deels omgeven met water.
Meteen de eerste middag/avond liepen we met groepje naar een uitkijkpunt voor een mooie zonsondergang maar deze werd ‘verstoord’ door een enorme kudde olifanten (80-120) die passeerden en waarvan een stuk of 10 zelfs het kamp binnen stormden. Dit was enigszins schrikken geblazen, vooral voor de (on)gelukkigen die net het toiletgebouw uitkwamen en terug wilden lopen naar de bar en daar tussen opeens de olifanten vonden. Uit navraag bleek dat dit niet normaal is en dat het kamp eigenlijk bekend staat als “safe area” en je dus overal te voet naar toe kan. Persoonlijk zelf ik daar mijn vraagtekens bij aangezien we die avond dus de olifanten naast de bar hadden en de volgende 2 ochtenden wakker werden van grazende nijlpaarden voor de deur...

In QENP zijn we verder op savanne wandelingen geweest om meer over de ecologie te weten te komen, we hebben een boottripje gemaakt op het Kazinga kanaal en daar een hele hoop (water)vogels, nijlpaarden,
krokodillen, buffels, olifanten en bavianen & vervets gezien. Er is
een mangoesten project waarbij de wilde mangoesten redelijk tam
gemaakt zijn om ze goed te kunnen monitoren en we dus behoorlijk
dichtbij konden komen. Ook op wat game drives geweest en veel kobs
(antilopen), waterbucks, buffels, olifanten en ook leeuwen gezien. Het
plan was om een kob lekking opdracht te doen waar we zouden kijken
naar hoeveel vrouwtjes een mannetjes kob had in zijn territorium en
waar dit bepaald door wordt. Zittend bovenop de landrover hadden we
goed zicht en hadden we meteen een extra game drive, maar helaas was
één van de landrovers tijdens de kob opdracht in een grote kuil
gereden en waren er een paar studenten van ’t dak gevallen. Niet heel
ernstig, maar toch vervelend en moest het ritje vervroegd gestaakt
worden...

Op weg terug naar field station stopten we voor lunch en boodschappen
in Fort Portal, dus nadat er gepind was en het postkantoor gevonden
was hebben we onszelf verwend met pizza. De dag erna begonnen namelijk de clinics voor de projecten die we in groepjes van 2-3 studenten moeten uitvoeren in 10 dagen. Lastig om een boeiend onderwerp te kiezen wat niet te standaard is en wel uitvoerbaar in korte tijd. Ik werk samen met de Duitse Sonja en onze focus is als volgt: “The density of man-made trails affect the habitat use of elephants in Kibale NP”. Het komt er op neer dat wij hele dagen olifantenpoep aan het tellen zijn en de lengte en breedte meten van de paden in verschillende 200x200 m plots, verspreid over het gebied hier. We lopen dus heel wat af (10-25 km per dag) maar zien tegelijkertijd veel van het bos wat erg divers is en daardoor extra leuk.
Iets minder leuk is een tropische regen/onweersbui wanneer je midden in het veld bezig bent met het verzamelen van data. Wij zijn de enige groep die ver weg gaat van field station dus bij slecht weer zijn we ook niet zo 1 2 3 terug en dat hebben we geweten. In de stromende regen en een lucht vol bliksemschichten en donder probeerden wij te schuilen in struikgewas, maar des te langer zo’n bui duurt, des te kleiner de kans dat er nog iets droog blijft. Toen het even wat minder werd plot wel afgemaakt en op weg gegaan terug naar het kamp, maar toen brak de hel opnieuw los.
Paden waren één grote modderpoel en onweer was nog steeds heftig dus wachtten verstandig tot het minder zou worden maar dat bleek niet echt te gebeuren. Na zo’n 2 uur in de tropische storm kwam de TBA landrover (toevallig hadden we die ochtend verteld in welke richting we wilden gaan) ons zoeken omdat ze toch wel ongerust waren geworden. Wij dus luxe in de auto terug en onderweg nog wat andere onderzoekers opgepikt die in de regen terug liepen. Bommetje vol in de landrover maar geluk bij ongeluk, want (uiteraard) kwamen we vast te zitten in de modder en nu konden we mooi duwen met een groter groepje. Terug in kamp lekker warme douche en kop thee en weer hele ervaring rijker!

Een andere projectdag wilden we naar plot diep in het bos en we
hebben we wel een kaart van het gebied maar de paden zijn heel slecht
aangegeven en de kaart zelf is ook niet optimaal. Daarnaast zijn Sonja
en ik ook geen top kaartlezers en zo hebben we een ‘ommetje’ gemaakt
van 8 km omdat we te ver waren gelopen.. Alles gebeurt echter voor een
reden, want daardoor wel de Kibale apenlijst compleet kunnen maken
door het zien van een vrouwtjes chimpansee met baby. Super gaaf!!
Vervolgens toch diep het bos ingegaan wat een behoorlijk klim is
aangezien het heuveltje op, heuveltje af is met soms onwijs steile
hellingen en diepe dalen. De regen van de dagen ervoor zorgde ervoor
dat de moerassen in de vallei nog drassiger waren dan normaal dus een
hele kunst om daar over te steken door de beekjes en modderpoelen.
Zoeken naar evenwicht op stenen, omgevallen boomstammen en veelal
recht door de bush wat zich na afloop uitte in zo’n 40 teken op onze
lichamen samen. Ons project is dus eigenlijk een avontuur op zichzelf
en hopen we resultaten te vinden of de hoeveelheid paden in een
bepaald gebied effect heeft op de distributie van de olifanten hier.
Veel poep gevonden en bomen die knappen als lucifers na een bezoek van olifanten, maar zelf nog geen olifant tegen gekomen wat waarschijnlijk maar beter is ook.

Nu alweer half 11 lokale tijd en begint mijn bedje te roepen. Dagen
beginnen nog steeds vroeg, zijn lang en we lopen wat af dus vroeg naar
bed over het algemeen. Bijna elke dag hebben we fikse onweersbuien
buien hier, soms gepaard met regen maar meestal alleen bliksem en
gedonder. Zoals nu bijvoorbeeld, het gaat onwijs te keer wat beetje
angstaanjagend is wel maar op een andere manier ook rustgevend . Ik
zit op de veranda voor ’t lab en word gek van de vliegende mega kevers
om me heen die te stom voor worden zijn want steeds ergens tegen aan
vliegen en dan op een rug terecht komen en gaan liggen tollen alsof t
speelgoed is.

De tijd gaat erg hard, maar blijft allemaal even interessant. Eén
avondje ziek geweest, maar was al snel weer over dus vast iets
verkeerd gegeten of allergische reactie van m'n lijf op één of andere
insectenbeet. Nog ruim 10 dagen genieten van het bos en Uganda en dan terug naar een hopelijk zomers Nederland! :)