Overnachten en werken in de bush
Door: Iris
Blijf op de hoogte en volg Iris
09 November 2013 | Guinea-Bissau, Gabú
We zijn inmiddels weer een paar weken verder en eindelijk in een stadje met internet en met veldwerk gedaan het onderzoek. Zoals in één van de eerdere verhalen vermeld werkt Chimbo samen met het Max Planck Instituut in Leipzig aan het Pan African Programma wat onderzoek doet naar verschillende chimpansee populaties in Afrika. Het doel is onder andere om meer inzicht te krijgen in aantallen chimpansees in een gebied, groepsformaat, gebruik van gereedschap, bomen die belangrijk zijn voor het dieet en om nesten in te maken, maar ook de genetica van verschillende groepen zal onderzocht worden. In de Boé in Guinee-Bissau is een onderzoeksgebied gekozen van 56 km2 door Joost (Nederlandse coördinator van chimp project hier) en waarin data verzameld zal worden. Gedurende mijn tijd hier maak ik het wel en wee mee van een NGO die in Afrika goed werkt wilt verrichten maar tegen veel logistieke, culturele en overige lokale uitdagingen aanloopt. In het onderzoek richt ik me vooral op de habitat plots om uit te vinden welke bomen er in het gebied zijn, wat de populatiestructuur is, en welke erg belangrijk zijn voor het dieet van de chimpansees en daarnaast assisteer ik Joost en het veldteam met het verzamelen van andere data.
Genoeg over de achtergrond… wat houdt dit nou ter plekke in? Het onderzoeksgebied is niet bij het dorpje waar ik in een hutje woon, maar een stuk verder waardoor er 23 km van Beli een klein veldkamp is opgebouwd waar we verblijven voor veldwerk. We gaan daar op de fiets naar toe en doen daar zo’n 3.5 uur in de brandende zon en over paadjes die al moeilijk te lopen zijn, laat staan te fietsen. Het gras is hoog, de grond is vol met stenen en heuveltje op en heuveltje af. Op het laatste stuk moeten we nog een rivier oversteken om bij het kamp te komen. Toevallig ligt was hier een grote boom omgevallen waarvan de stam nu als brug gebruikt wordt. Echter staat het water nogal hoog dus om bij de boomstam te komen moet je eerst tot je middel het water in en door met alle spullen daarbij (tassen, voedsel, fiets). Vorige keer trof Joost een pofadder aan in het midden van de brug dus het is wel oppassen geblazen.
In het veldkamp staan een paar hutjes, gemaakt van takken, gedroogd gras en palmbladeren en onder een van de hutjes (of eigenlijk overkapping) staat het tentje waar ik in slaap. We zijn met zijn zessen (en ik ben de enige vrouw!) in het veldkamp waarvan 3 lokale lui (Samba, Amadu Sadjo, en Jay), de Vlaamse net afgestudeerde Benjamin en Nederlandse onderzoekscoördinator Joost die sinds 3.5 jaar in Guinee-Bissau zit. De wc is een gat in de grond, de douche is een semi-afgeschermd stukje met een emmer water en drinkwater halen we uit de Fefené rivier (en filteren het natuurlijk eerst) waar het kamp naast ligt. Jay is de kampwacht/kok en zorgt ervoor dat er altijd drinkwater is, emmers water om te douche en kleding te wassen, hij vangt vis en bereidt het eten. Aangezien we naast de rivier zitten eten we dus eigenlijk elke dag vis (uiteraard met overheerlijk rijst…). Soms is dat super lekkere vis (zelfs tilapia ) maar vaak is het vooral gedoe. Ze maken de vis hier namelijk niet goed schoon en in het donker is het nogal lastig om alle schubben, vellen en graatjes uit de vis te halen op je overvolle bord (je krijgt echt bergen rijst!). Het vissen blijkt ook niet zonder gevaar, want de dag dat we weer terug zouden fietsen naar Beli hadden de mannen een python in hun visnet. Oeps!
Om 6.30 staan we op en na een klein ontbijt van melkpoeder, water en cornflakes gaan we op pad. We moeten vaak aan de andere kant van de Aicum rivier zijn (Aicum is een rivier, een heuvel en ook gewoon de naam van ons onderzoeksgebied) en dus begint de dag dan al met natte voeten (soms staken we op blote voeten over, maar daar heb ik wel een flinke snee in mijn voet aan overgehouden) en die wilden vervolgens de hele dag niet drogen waardoor je terug in het veldkamp zo’n badderhuidje hebt. Het deel van de Boé waar wij onderzoek is en relatief heuvelachtig gebied, dus bergje op bergje af idee met overal grote stenen tussen het gras waar je gemakkelijk over zou kunnen struiken. Slangen zijn her en der dus daar moet je waakzaam voor zijn, maar meestal zijn ze zo snel alweer weg dat je niet eens weet wat voor slang het nou was. Er zijn veel verlaten akkers in het gebied waar nu weer begroeiing is en het dus vol struikgewas staat waar je nauwelijks doorheen komt (lang leve Samba met het kapmes). Het leuke is wel dat er op de oude akkertjes vaak nog kleine rode pepertjes groeien die wij dan mooi mee kunnen nemen voor bij de maaltijden.
Vooralsnog hebben we helaas geen chimpansees gezien. We horen ze met enige regelmaat roepen en trommelen (grote stenen en takken tegen dikke bomen gooien) maar dat is steeds een paar honderd meter verderop. Wel worden we bij het veldkamp omsingeld door bavianen en zagen we van de week op de fietstocht terug naar Beli een gezinnetje wrattenzwijnen rennen. Helaas is er in de Boé niet erg veel aan wildlife, enerzijds omdat dat dat van nature zo is, anderzijds omdat ze hier alles doodmaken en/of opeten! Van de week nog was ik even bij de kliniek in Beli (al paar dagen hoofdpijn en temperatuurschommelingen dus even sneltest malaria gedaan, gelukkig negatief!) en je zou denken dat ze bij de enige medische hulppost in de omgeving het goede voorbeeld zouden moeten geven. Maar nee, er was zojuist een vervet aapje gedood en deze werd geprepareerd om de pan in te gaan en daarnaast lagen er huiden van een civet en een serval die kort geleden neergeschoten waren. Verder moeten we de kliniek te vriend houden want daar staat de enige koelkast van het dorp en soms mogen wij er een paar biertjes in koud leggen, hihi!
Qua gezondheid gaat het verder wel ok, alleen zit ik onder de bulten van hele kleine muggen/vliegen die me in Aicum weten te vinden en schrammen van het graszaad en de vele takken. Daarom extra fijn om even in een stadje te zijn waar we wat boodschapjes kunnen doen en email etc checken. Ik wil na deze stage namelijk graag een 2e stage in Nederland doen en daar moet ik toch even achteraan. Het is een lang verhaal geworden, tot eind november (want dan gaan we als het goed is een paar dagen naar Bissau)!
Genoeg over de achtergrond… wat houdt dit nou ter plekke in? Het onderzoeksgebied is niet bij het dorpje waar ik in een hutje woon, maar een stuk verder waardoor er 23 km van Beli een klein veldkamp is opgebouwd waar we verblijven voor veldwerk. We gaan daar op de fiets naar toe en doen daar zo’n 3.5 uur in de brandende zon en over paadjes die al moeilijk te lopen zijn, laat staan te fietsen. Het gras is hoog, de grond is vol met stenen en heuveltje op en heuveltje af. Op het laatste stuk moeten we nog een rivier oversteken om bij het kamp te komen. Toevallig ligt was hier een grote boom omgevallen waarvan de stam nu als brug gebruikt wordt. Echter staat het water nogal hoog dus om bij de boomstam te komen moet je eerst tot je middel het water in en door met alle spullen daarbij (tassen, voedsel, fiets). Vorige keer trof Joost een pofadder aan in het midden van de brug dus het is wel oppassen geblazen.
In het veldkamp staan een paar hutjes, gemaakt van takken, gedroogd gras en palmbladeren en onder een van de hutjes (of eigenlijk overkapping) staat het tentje waar ik in slaap. We zijn met zijn zessen (en ik ben de enige vrouw!) in het veldkamp waarvan 3 lokale lui (Samba, Amadu Sadjo, en Jay), de Vlaamse net afgestudeerde Benjamin en Nederlandse onderzoekscoördinator Joost die sinds 3.5 jaar in Guinee-Bissau zit. De wc is een gat in de grond, de douche is een semi-afgeschermd stukje met een emmer water en drinkwater halen we uit de Fefené rivier (en filteren het natuurlijk eerst) waar het kamp naast ligt. Jay is de kampwacht/kok en zorgt ervoor dat er altijd drinkwater is, emmers water om te douche en kleding te wassen, hij vangt vis en bereidt het eten. Aangezien we naast de rivier zitten eten we dus eigenlijk elke dag vis (uiteraard met overheerlijk rijst…). Soms is dat super lekkere vis (zelfs tilapia ) maar vaak is het vooral gedoe. Ze maken de vis hier namelijk niet goed schoon en in het donker is het nogal lastig om alle schubben, vellen en graatjes uit de vis te halen op je overvolle bord (je krijgt echt bergen rijst!). Het vissen blijkt ook niet zonder gevaar, want de dag dat we weer terug zouden fietsen naar Beli hadden de mannen een python in hun visnet. Oeps!
Om 6.30 staan we op en na een klein ontbijt van melkpoeder, water en cornflakes gaan we op pad. We moeten vaak aan de andere kant van de Aicum rivier zijn (Aicum is een rivier, een heuvel en ook gewoon de naam van ons onderzoeksgebied) en dus begint de dag dan al met natte voeten (soms staken we op blote voeten over, maar daar heb ik wel een flinke snee in mijn voet aan overgehouden) en die wilden vervolgens de hele dag niet drogen waardoor je terug in het veldkamp zo’n badderhuidje hebt. Het deel van de Boé waar wij onderzoek is en relatief heuvelachtig gebied, dus bergje op bergje af idee met overal grote stenen tussen het gras waar je gemakkelijk over zou kunnen struiken. Slangen zijn her en der dus daar moet je waakzaam voor zijn, maar meestal zijn ze zo snel alweer weg dat je niet eens weet wat voor slang het nou was. Er zijn veel verlaten akkers in het gebied waar nu weer begroeiing is en het dus vol struikgewas staat waar je nauwelijks doorheen komt (lang leve Samba met het kapmes). Het leuke is wel dat er op de oude akkertjes vaak nog kleine rode pepertjes groeien die wij dan mooi mee kunnen nemen voor bij de maaltijden.
Vooralsnog hebben we helaas geen chimpansees gezien. We horen ze met enige regelmaat roepen en trommelen (grote stenen en takken tegen dikke bomen gooien) maar dat is steeds een paar honderd meter verderop. Wel worden we bij het veldkamp omsingeld door bavianen en zagen we van de week op de fietstocht terug naar Beli een gezinnetje wrattenzwijnen rennen. Helaas is er in de Boé niet erg veel aan wildlife, enerzijds omdat dat dat van nature zo is, anderzijds omdat ze hier alles doodmaken en/of opeten! Van de week nog was ik even bij de kliniek in Beli (al paar dagen hoofdpijn en temperatuurschommelingen dus even sneltest malaria gedaan, gelukkig negatief!) en je zou denken dat ze bij de enige medische hulppost in de omgeving het goede voorbeeld zouden moeten geven. Maar nee, er was zojuist een vervet aapje gedood en deze werd geprepareerd om de pan in te gaan en daarnaast lagen er huiden van een civet en een serval die kort geleden neergeschoten waren. Verder moeten we de kliniek te vriend houden want daar staat de enige koelkast van het dorp en soms mogen wij er een paar biertjes in koud leggen, hihi!
Qua gezondheid gaat het verder wel ok, alleen zit ik onder de bulten van hele kleine muggen/vliegen die me in Aicum weten te vinden en schrammen van het graszaad en de vele takken. Daarom extra fijn om even in een stadje te zijn waar we wat boodschapjes kunnen doen en email etc checken. Ik wil na deze stage namelijk graag een 2e stage in Nederland doen en daar moet ik toch even achteraan. Het is een lang verhaal geworden, tot eind november (want dan gaan we als het goed is een paar dagen naar Bissau)!
-
09 November 2013 - 12:37
Pipo:
Hoi Iertje
Net klaar met het lezen van je vorige verslag, rolt er alweer een nieuwe binnen.
Je schrijft lekker, blijf dat doen dan blijven wij je volgen.
Heel veel succes met je onderzoeken daar.
XXX
Pipo & Til -
09 November 2013 - 13:58
Wilma Van Doorn:
Hoi Iris, wat een avonturen beleef je weer. Geniet er van. Hopelijk kun je de insecten en andere (enge) beestjes en vooral beesten van je afhouden. Groetjes Goos en Wilma -
09 November 2013 - 14:08
Anneke De Jong:
ik heb vanmorgen je andere email gelezen dat was heftig maar hier heb je wel internet.weer prachtig geschreven succes met alles .groeten anneke en dick -
09 November 2013 - 15:29
Lieke:
Hoi Iris, dat is best afzien daar. Ben eerlijk gezegd blij dat ik niet met je meegegaan ben..... de jeukbulten alleen al lijken me verschrikkelijk. En dan elke dag die bergen rijst zonder kraak of smaak: valt ook niet mee!
Maar je bent nu eenmaal in een ontwikkelingsland en daarmee kun jij goed omgaan, gelukkig.
Het is wederom een heel interessante ervaring voor je om dit allemaal mee te maken. Ook wel gaaf om aan zo'n onderzoek je steentje te mogen bijdragen. Succes nog voor de komende tijd en we zien je volgende epistel wel verschijnen. Kijk uit voor de slangen!!!! -
09 November 2013 - 20:09
Ingrid En André:
Prachtig verhaal weer Ier, ik denk dat je wel een 'reisboek' kan gaan uitgeven...........
dikke kus, mama en Dré -
09 November 2013 - 21:03
Heilke En Gerard:
weer een mooi verslag en wat maak je weer veel mee. Wat vervelend van die muggenbulten, maar als dat alles is in de rimboe dan val t het nogal mee.
l.gr. Heilke en Gerard -
09 November 2013 - 22:46
Thea Bolsius:
Heftig allemaal,maar zorg wel goed voor jezelf.
Zielig die katachtige beesten doodmaken,en opeten.
Nog even volhouden,en blijf ons op de hoogte houden.
Liefs Thea en Hans. -
10 November 2013 - 12:27
Laura:
Hé Iris!
Leuk om je belevenissen weer te volgen! Pittig onderzoek zeg, maar ook een hele bijzondere omgeving. Succes de komende tijd met het onderzoek! X x Laura -
11 November 2013 - 21:19
Thea:
Heb wat leuke foto's gezien.Je ziet er goed uit,wat magerder geworden.
Trouwens dat bord met rijst en groente ziet er goed uit,maar iedere dag is misschien wat teveel van het goede.
En wat een mooie kindjes.
Liefs Thea.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
